opiekować się
-
Opiekować się – dlaczego z się?26.07.201726.07.2017Czasownik opiekować łączy się zawsze z się. W gwarze sądeckiej jednak nigdy.
Mówimy: Opiekuję córkę, zamiast: Opiekuję się córką, Wyjechała opiekować chorych, zamiast: Wyjechała opiekować się chorymi.
Na chłopski rozum to ma sens! Przecież się oznacza zwrotność, a opiekę sprawuje się zawsze nad kimś.
Czy jest jakieś uzasadnienie, dlaczego opiekować +się, zamiast samego opiekować?
Napić się, najeść się, zakochać się – czynność jest wykonywana na wykonującym, ale opiekować się?
-
Kłopoty z liczebnikami 30.12.201530.12.2015Szanowni Państwo,
mam kilka pytań w związku z liczebnikami.
Czy dobrze mi się wydaje, że można powiedzieć zarówno Przyjechały dwie trzecie zespołu, jak i Przyjechało dwie trzecie zespołu?
Stoisz przed trojgiem drzwi (nie: drzwiami)?
Mimo dwa tysiące dwunastu czy Mimo dwóch tysięcy dwunastu?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
-
witkacyzmy9.04.20089.04.2008Szanowni Eksperci!
Czy jatros i jatromantis to wyrazy-cytaty, czy częściowo spolszczone? Co mogą oznaczać, od jakich wyrazów podstawowych i z jakiego języka pochodzić, które znajdują się w manifeście Witkacego „Z Papierka Lakmusowego’’: neo-pseudkretynizm, neo-kabotynizm, solipsoderyzm, neo-humbugizm, mistyficyzm, fiktobydlęcyzm, i czy błaźnizm, papugizm, małpizm, filutyzm, gitaryzm, piurglabizm są hybrydami? Czy można je uznać za hybrydy złożone z obcej podstawy słowotwórczej i gr. sufiksu -izm, oznaczającego potocznie doktrynę, teorię, kierunek artystyczny np. papugizm: tur. papahan + sufiks -izm (gr. -isma, ismos)?
Monika Czarnota
-
Z czym łączymy adopcję?6.04.20206.04.2020Bardzo proszę o odpowiedź na pytanie, czy prawidłowe jest używanie słowa adopcja w stosunku do istot innych niż dziecko. Mam na myśli adopcję psa, kota, pszczoły czy drzewa. Ostatnio spotkałam się z dużą ilością negatywnych reakcji na takie połączenie.
-
Opatrzny i opaczny29.02.201629.02.2016Szanowni Państwo,
jestem ciekaw etymologii słów opatrzność, opatrzny, opatrywać (chodzi o 'patrzenie na coś ze szczególną troską'?) i opak (z wyrażenia na opak), wspak (skąd cząstka -pak, znacząca jakby 'coś odwrotnego, niż należy'?).
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
-
Login – co to znaczy?16.02.200116.02.2001Co znaczy slowo login?
-
sowity9.09.20029.09.2002Ostatnio zetknęłam się z wyrażeniem sowite odszkodowanie. Proszę o ocenę jego poprawności. W Nowym słowniku poprawnej polszczyzny znalazłam informację, że sowity może występować tylko w wyrażeniach sowita zapłata i sowite wynagrodzenie. Dlaczego?
-
Kobieta opiekun 2.03.20202.03.2020Dzień dobry,
w Biurze Obsługi Klienta pracują same kobiety, każda z nich pełni funkcję opiekuna klienta kilku różnych firm. Która forma w korespondencji z klientami jest poprawna w sytuacji, gdy jedna z pracownic pisze o innej:
- Przekażę prośbę Państwa opiekunowi, Annie Kowalskiej;
- Przekażę prośbę Państwa opiekunce, Annie Kowalskiej;
- Przekażę prośbę koleżance z BOK;
czy może jeszcze inaczej?
Czy używanie zwrotu koleżanka (z działu, z BOK) jest nieprofesjonalne?
Dziękuję za odpowiedź.
-
Kto jest wyszkowianinem?24.02.200924.02.2009Chciałabym wiedzieć, o kim możemy powiedzieć, że jest wyszkowianinem? O tym, kto się tu urodził, o tym, kto tu mieszka, czy też może o tym, kto stąd pochodzi i czuje się związany z miastem?
Pozdrawiam serdecznie – Elzbieta Szczuka -
Rodzeństwo 4.10.20164.10.2016Szanowni Państwo,
w języku polskim rodzeństwo ma liczbę mnogą, podobnie jak małżeństwo. Czy jednak wyraz rodzeństwo może oznaczać jedną osobę, tj. brata lub siostrę? Mówimy np. Mój brat to całe moje rodzeństwo, lub Z rodzeństwa pozostała mi już tylko siostra, a gdy ktoś zapyta Czy masz rodzeństwo, nie odpowiemy Nie, mam tylko brata – ale raczej Tak, mam brata. Czy to oznacza sprostowanie (nie mam rodzeństwa, tylko brata), czy doprecyzowanie (tak, mam rodzeństwo: jednego brata)?